Türkiye Dışındaki Çağdaş Türk Edebiyatları

Türkiye Dışındaki Çağdaş Türk Edebiyatları


Önemli Not:Türkiye dışındaki Türk edebiyatlarının işlenen ortak konu veya temaların genellikle özgürlük ve ulusallık olduğu görülür.
En önemiler:Cengiz Aymatov(Kırgız)/A.Süleyman Çolpan(Özbek)/Cengiz Dağcı(Kırım)

Azeri Türkleri Edebiyatı
Not:İlk temsilcisi Hasanoğlu�dur./ Fuzuli ,Kadı Burhaneddin,Nesimi gibi şairlerimiz Azeri kökenlidir./
Menim Anam adlı şiir Bahtiyar Vahapzade�ye aittir./ Mehmet Kulizade,Molla Nesreddin mahlasını kullanmıştır./
Hüseyin Şehriyar:Heyder Babaya Selam/ Celil Mehmet Kulizade:Anamın Kitabı,Ölüler(tiyatro)
Bahtiyar Vahapzade:Menim Dostlarım,Kökler ve Budaklar,Gün Var Bin Aya Değer
Resul Rıza, Sehend

Bulgaristan Türkleri Edebiyatı
Recep Küpçü:Ötesi Var,Ötesi Düş Değil/
Süleyman Sırrı,Niyazi Hüseyin,Mehmet Çavuş,İsa Cebeci

Kazak Türkleri Edebiyatı
Şair M. Cumabayulı kendi ulusu ve tarihi ile övünür./ Bütün Türk Lehçelerinin edebiyatlarını bilir.
Mağcan Cumabayulı:Mağcan Cumabayulı Sıgarmaları
Muhtar Avezov,Abay İbrahim Kuranbay

Kazan Türkleri Edebiyatı
Not:Gaspıralı İsmail�in başlattığı Ceditçilik(Yenilikçilik) hareketi bu edebiyatı da etkilemiştir./
Ayas İshaki,Üyge Taba(Eve Doğru)romanında ulusallık ve özgürlük temalarını işler./Cedit akımının en ünlü savunucularındandır./
Ayas İshaki: Tilenci Kızı,Tatarın Kızı,Üyge Taba(roman)
Abdullah Tukay,Sadi Maksadi Arsal,Rızaeddin Fahreddin

Kıbrıs Türkleri Edebiyatı
Osman Türkay:Yedi telli,Uyurgezer(şiir)
Özker Yaşın:O Alem,Bayraktar Destanı(şiir),Kıbrıs�ta Vuruşanlar(roman),Bütün Kapılar Kapandı(hikaye)
Rauf Denktaş,Fikret Demirağ,Oktay Öksüzoğlu,Mehmet Yaşin

Batı Trakya Türkleri Edebiyatı
Not:Mehmet Hilmi öykülerinde sürgün edildiği yerleri anlatır./ Gündüz Nene hikayesi ona aittir.
Abdürrahim Dede:Rumeli'de Bırakılanlar
Mehmet Hilmi, Asım Haliloğlu, Ali Rıza Saraçoğlu

Kırgız Türkleri Edebiyatı
Not:Dünyanın en uzun destanı olan Manas Destanı Kırgızlar�a aittir./En ünlüsü dünyada çokça okunan Cengiz Aytmatov�dur./
Cemile adlı romanı dünyada en çok okunan roman seçilmiştir.
Cengiz Aytmatov:Cemile,Beyaz Gemi,Kopar Zincirlerini Gülsarı,Toprak Ana,Gün Uzar Yüzyıl Olur(Gün Olur Asra Bedel)
Selvi Boylum Al Yazmalım,Fuji Yama,Cengiz Han�a Küsen Bulut

Kırım Türkleri Edebiyatı
Not:İsmail Gaspıralı Ceditçilik akımını başlatan yazardır.Bu akımla İstanbul Türkçesini Türk dünyasının anlaşabileceği bir ortak bir dil haline getirmek amaçlanmıştır.Bu sebeple Tercüman gazetesini çıkarır.Düşünce ilkeleri:��Dilde,fikirde,işte birlik��tir./
Cengiz Dağcı dünyaca ünlü bir yazardır./
İsmail Gaspıralı:Kadılar Ülkesi, Arslan Kız,Gündoğdu (hikaye), Asya�da Komşularımız
Cengiz Dağcı:Korkunç Yıllar,Yurdunu Kaybeden Adam,Onlar da İnsandı,Üşüyen Sokaklar

Özbek Türkleri Edebiyatı
Not:Kökleri Çağatay edebiyatına dayanır.Ali Şir Nevai,Babür Şah,Hoca Ahmet Yesevi Çağatay kökenlidir.
Ceditçilik akımı bu edebiyatta da etkili olmuştur.
Abdülhamit Süleyman Çolpan:Uyanış,Bulaklar,Koşuklarım,Gece ve Gündüz(şiir)
Aybek:Tuygular(şiir),Ulug Yol,Kutlug Kan(roman)

Türkmen Türkleri Edebiyatı
Ata Atacanoğlu:Guşgı Galası,Menim Dövürdeşlerim,Çakmak
Mehmet Seyidov, Gılıç Guliyev

Uygur Türkleri Edebiyatı
Ziya Samedi:Yılların Sırrı(roman),Kanlı Dağ(senaryo),Dertlinin İnleyişi,Kaysılar Olgunlaştığı Zaman(hikaye)

Yugoslavya Türkleri Edebiyatı
Nimetullah Hafız:Gün Aydın,Ana Kucağı(şiir)
Enver Tuzcu,Esat Bayram,Hasan Mercan

Irak Türkleri Edebiyatı
Not:Bozlak,Irak Türklerine ait bir nazım şeklidir.
Ata Terzibaşı:Kerkük Hoyrat ve Manileri,
Mehmet Sadık, Salah Nevres


alıntıdır.....