4 Ağustos 2008 Pazartesi

Armand Prudhomme

Asıl adı René François Armand Prudhomme'dır. 16 Mart 1839'da Paris'te doğmuştur. 7 Eylül 1907'de Châtenay'de ölmüştür. Mühendislik eğitimi gördükten sonra edebiyata yönelerek şiirler yazmıştır. 1901 Nobel Edebiyat Ödülü'nü almaya hak kazanmış Fransız şairidir.

Başlıca eserleri; Les Solitudes, Impressions de la Guerre, Lesa Vaines Tendresses'tir.

1872'de Les Écuries d'augias, Croquis Italians, Impressions de la guerre (1866-72) ve 1874'te Les Destins, La Révolte des heurs, 1875'te Les Vaines tendresses, 1878'de La Justice, 1886'da Le Prisme, ve 1888'de Le Bonheur'u yayınladı. Bütün bu şiirlerini "Poésies" adlı eserinde topladı ve yeniden yayınladı.

john Steinbeck

john Steinbeck, (d. 1902 - ö. 1968) Amerikalı yazar.

27 Şubat 1902'de Amerika Birleşik Devletleri'nin Kaliforniya eyaleti Salinas kentinde doğdu. 20 Aralık 1968’de New York'ta yaşamını yitirdi. 1940 Pulitzer Ödülü ve 1962 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi gerçekçi roman-öykü yazarı.



Yoksul bir ırgat ailesinin çocuğudur. Babası Prusyalı, annesi ise İrlandalı göçmen bir aileye mensuptur. Yaşıtları gibi o da küçük yaşlarda çiftçilik yaptı. 1920-1926 arasında aralıklarla Stanford Üniversitesi'ne devam etti. Öğrenimini sürdürebilmek için duvarcılık, boyacılık, kapıcılık, eczacılık gibi işlerde çalıştı. Okulu bitiremedi. Öğrencilik yıllarında başladığı yazmayı sürdürdü. Irgatlık ve işçilik yaparken edindiği deneyimler, eserlerinde işçilerin yaşamlarını gerçekçi bir dile anlatmasına büyük katkı sağladı. İlk romanlarından başlayarak hep işçileri, yaşam koşullarını, ilişkilerini anlattı. İlk kitabı "Kenar Mahalle" 1935'te yayınlandı ve büyük ilgi gördü. Bu kitap Türkçe'ye 1968'de "Yukarı Mahalle" adıyla çevrildi. 1936'da yayınlanan "Bitmeyen Kavga"da tarım işçilerinin grevi ve bu greve önderlik eden iki Marksisti anlattı. Amerikan çalışma sistemine keskin eleştiriler yöneltti. Üçüncü kitabı "Fareler ve İnsanlar" 1937'de yayınlandı. Bu kez iki göçmen işçi arasındaki garip ve karmaşık ilişkinin öyküsünü anlatıyordu. Kendisine "Pulitzer Ödülü" getiren ünlü romanı "Gazap Üzümleri" 1940'da sinemaya aktarıldı. II. Dünya Savaşı yıllarında daha çok ideolojik eserler verdi. İzleyen yıllarda politikadan uzak, eğlendirici yanı ağır basan duygusal öğelerin de yer aldığı eserler ve senaryolar yazdı. 1962'de edebiyata katkılarından dolayı Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görüldü.

Türkçeye Çevrilen Eserleri

Roman

* Altın Kupa (Cup of Gold, 1929), ISBN 9751410932
* Cennet Çayırları (The Pastures of Heaven, 1932), ISBN 9754941335
* Bilinmeyen Bir Tanrıya (To A God Unknown, 1933), ISBN 9754944296
* Yukarı Mahalle (Tortilla Flat, 1935), ISBN 9751409160
* Bitmeyen Kavga (Dubious Battle, 1936), ISBN 9754052778
* Fareler ve İnsanlar (Of Mice And Men, 1937), ISBN 9751409071
* Al Midilli (The Red Pony, 1937), ISBN 9751409179
* Uzun Vadi (Long Valley, 1938)
* Gazap Üzümleri (The Grapes Of Wrath, 1939), ISBN 9753791062
* Ay Battı/Aysız Geceler (The Moon Is Down, 1942), ISBN 9754942072
* Sardalya Sokağı (Cannery Row, 1944)
* İnci (The Pearl, 1947), ISBN 9754341443.
* Aşk Otobüsü (The Wayward Bus, 1947)
* Alev (Burning Bright, 1950), ISBN 9754942080
* Cennetin Doğusu (East of Eden, 1952), ISBN 975140966-7
* Tatlı Perşembe (Sweet Thursday, 1954), ISBN 9759174111
* Pippin 4'ün Kısa Süren Saltanatı (The Short Reign of Pippin IV, 1957), ISBN 9753252234
* Acı Hayat/Mutsuzluğumuzun Kışı (The Winter of Our Discontent, 1961)

Öykü

* [[Amerika ve Amerikalılar 1966), ISBN 9754584427

Senaryo

* Unutulan Köy (Forgotten Village, 1941)
* Viva Zapata (1952); bak Elia Kazan

Aleksandr İsayeviç Soljenitsın

Aleksandr İsayeviç Soljenitsın (d. 11 Aralık 1918, Kislovodsk, Stavropol Kray, Kuzey Kafkasya), 1970 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Rus yazardır.

1942'de üniversite diplomasını aldı. 1939-1945 arasında dört sene Sovyet ordusunda görev aldı. 1942 yılında yüzbaşı rütbesiyle İkinci Dünya Savaşı'na katıldı. Ancak cephedeyken yazdığı mektuplarda Stalin hakkında eleştirilerini belirtince tutuklandı ve sekiz yıl ceza kampında hapis cezasına çarptırıldı. Sovyetler Birliği'nin Hitler'le uzlaşma yolu bulmasının savaşı önleyebileceğini, bu yüzden Sovyet halkının savaştan dolayı yaşadığı yıkımdan Stalin'in Hitler'den daha fazla sorumlu olduğunu iddia etti. Savaş bittikten sonra Moskova yakınlarındaki bir hapishaneye konulan Soljenitsin, 1950'de Kazakistan'da bulunan Ekibastus'ta siyasal tutuklular için düzenlenmiş özel bir kampa gönderildi ve üç yıl burada kaldı. Onu izleyen yıllarda istenmeyen kişi (persona non grata) ilan edildiği için sürgüne gönderildi.

Kazakistan'ın Kok Terek köyünde öğretmenlik yapmaya başlayan yazar, bu dönemde kansere yakalandı ve bir süre Taşkent'te tedavi gördü. Yeni parti şefi Nikita Kruşçev tarafından başlatılan Stalin'in etkilerini ortadan kaldırmaya yönelik operasyonlar çerçevesinde hakları geri verildiği için Ryasan'da çalışmasına olanak tanındı. 1962'de "İvan Denisoviç'in Yaşamında Bir Gün" adlı kitabını çıkardı. Bu öyküsünün başarısı üzerine kendini tamamen yazarlığa veren Soljenitsin, zorunlu çalışmayı anlatan Stalin karşıtı bu yapıtıyla Hruşçyov'in takdirini kazandı ve bir yıl sonra Sovyet Yazarlar Birliği'ne kabul edildi. Ancak "Matryonin dvor" ve "Dlya polzı dela" adlı öyküleriyle tekrar partinin hedef tahtası haline geldi. 1966'da yazara ülke dışına çıkma yasağı konuldu ve üç yıl sonra Yazarlar Birliği'nden çıkartıldı.

Yaşadığı dönem boyunca çeşitli cezalara çarptırılan Aleksandr İsayeviç Soljenitsın çalışma kampları hakkındaki kitabı Gulag Takımadaları ile Nobel Edebiyat Ödülü'ni kazandı. Kitabı kapitalist ülkelerde yayına girdi ve anti-Sovyet propagandanın öğelerinden biri oldu. Yazar kendisine verilen 1970 Nobel Edebiyat Ödülü'nü dört yıl sonra alabildi. Bu ödülün kendisine politik nedenlerle verildiği iddia edildi. 1974´te Sovyet hükümeti Soljenitsin´in vatandaşlığını iptal etti ve onu sınırdışı etti. İki sene İsviçre´de kaldıktan sonra 1976´da Amerika Birleşik Devletleri´ne yerleşti. Bu dönemde Soljenitsin Vietnam'a Amerikan müdahalesini deslekledi, Vietnemda Amerikalı tutsakların köleştirildiğini iddia etti. 1974 Portekiz Devrimi'ne karşı Amerika'nın müdahale etmesi gerektiğini savundu. ABD ve Sovyetler Birliği barışı hakkında yazan Amerikalı yazarları eleştirdi. 1989'da yeniden Yazarlar Birliği'ne alındı. O dönem iktidarda bulunan Mikhail Gorbaçov, yazarın yurttaşlık haklarının geri verilmesi doğrultusunda çalışmalar başlattı ve sürgünüyle ilgili kararı 1991 yılında resmen kaldırttı. 1994'te Rusya'ya dönen yazar parlamento önünde yaptığı konuşmada Rusya'nın kendisine göre hatalarla dolu demokrasiye geçiş şeklini eleştirdi.

Edebiyat hayatı

Soljenitsin´in romanlari hapis ve savaş deneyimlerini anlatır. Ivan Denisoviç´in Yaşamında Bir Gün (1962) ve İlk Çember (1964) hapis sahneleri içerir. Kanser Koğuşu (1966) bir hastanede geçmektedir. Hapishane ve hastane imgelerini toplumsal simgeler olarak kullanarak yazar, devrimci ideallerle sert politik gerçeklikler arasındaki çelişkiyi gösterir. Kahramanları, tiranlık ve zulüm üzerindeki onurun zaferini belirtir.

Soljenitsin bu bağlamda, Kırmızı Tekerlek adinda dört ciltlik uzun bir tarihsel roman tasarlamıştır. Birinci cilt, Ağustos 1914 (1971) 1914´deki 1. Dünya Savaşı´ni anlatır. Bu romanin 1917 Ekim Devrimi´nin tarihsel anlamina vurgu yapan genişletilmis ve düzenlenmiş bir baskısı 1989´da yayimlanmıştır. İkinci cilt, Kasım 1916 1993´de yayımlanmıştır.

1960´ların sonu ve 1970´lerin başında, Sovyet hükümeti Soljenitsın ´i romanlarında ülkesini küçük düşürdüğü icin suçlamış ve 1973´te Paris´te yayınladığı üç ciltlik Gulag Takımadaları, 1918-1956 romanından sonra da bu baskılarını arttırmıştır. Bu kitap, Sovyet hapishane kamplarının bir incelemesiydi. Gulag Takımadaları´nın iki cildi 1975´te, üçüncü cildi de 1976´da yayımlandi. Soljenitsin, Sovyetler Birliği´ndeki son yıllarından Görünmez Müttefikler (1971) ve Meşe ve Dana (1975) otobiyografilerinde bahsetmiştir. 1990´da, Sovyet hükümeti yazarın vatandaşlığını geri verdi ve Soljenitsin 1994´te Rusya´ya geri döndü.

Eserleri

* İvan Denisoviç´in Yaşamında Bir Gün (1962)
* Nedenin İyiliği İçin (1962)
* Kanser Koğuşu (1966)
* İlk Çember (1968)
* Aşk Kızı ve Masum (1969)
* Ağustos 1914 (1971)
* Gulag Archipegalosu 3 cilt (1973-1978)
* Prusya Geceleri (1974)
* Aleksandr İsaevich Soljenitsın, Sovyet Liderlerine Bir Mektup, Collins: Harvill Press (1974)
* Meşe ve Dana (1975)
* Lenin Zürih´te (1975)
* Ölümcül Tehlike: Sovyet Rusya ve Amerika´ya Tehditler Konusundaki Yanlış Kavramlar (1980)
* Kasım 1916 (1983)
* Zafer Kutlamaları (1983)
* Mahkumlar (1983)
* Rusya´nın Yeniden İnşa Etmek (1990)
* Mart 1917 (1995)
* Nisan 1917 (1995)
* Rus Sorunu (1995)
* Görünmez Müttefikler (1997)
* 200 Yıl Hepberaber: 1772´den İtibaren Rus-Yahudi İlişkileri Üzerine (2003)

Claude Simon

Claude Simon (d. 10 Ekim 1913 Tananarive, Madagaskar - ö. 6 Temmuz 2005, Paris) Fransız yazar. "Yeni Roman" akımının önde gelen temsilcileri arasında kabul edilir. 1985'de Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldı.

Eserleri

* 1945 : Le Tricheur, Éditions du Sagittaire
* 1947 : La Corde raide, Éditions du Sagittaire
* 1952 : Gulliver, Calmann-Lévy
* 1954 : Le Sacre du Printemps, Calmann-Lévy
* 1957 : Le Vent. Tentative de restitution d'un retable baroque, Éditions de Minuit
* 1958 : L'Herbe, Éditions de Minuit
* 1960 : La Route des Flandres, Éditions de Minuit
* 1962 : Le Palace, Éditions de Minuit
* 1966 : Femmes (sur vingt-trois peintures de Joan Miró), Éditions Maeght
* 1967 : Histoire, Éditions de Minuit
* 1969 : La Bataille de Pharsale, Éditions de Minuit
* 1970 : Orion aveugle, Skira
* 1971 : Les Corps conducteurs, Éditions de Minuit
* 1973 : Triptyque, Éditions de Minuit
* 1975 : Leçon de choses, Éditions de Minuit
* 1981 : Les Géorgiques, Éditions de Minuit, ISBN 2-7073-1950-3
* 1984 : La Chevelure de Bérénice, Éditions de Minuit
* 1986 : Discours de Stockholm, Éditions de Minuit
* 1987 : L'Invitation, Éditions de Minuit
* 1988 : Album d'un amateur, Rommerskirchen
* 1989 : L'Acacia, Éditions de Minuit
* 1992 : Photographies, 1937-1970, Éditions Maeght
* 1994 : Correspondance avec Jean Dubuffet, L'Échoppe
* 1997 : Le Jardin des Plantes, Éditions de Minuit
* 2001 : Le Tramway, Éditions de Minuit
* 2006 : Œuvres, Collection Pléiade, Gallimard

Frans Eemil Sillanpää

--------------------------------------------------------------------------------

Frans Eemil Sillanpää (d. 16 Eylül 1888 – ö. 3 Haziran 1964), Fin yazar. 1936'da Helsinki Üniversitesi tarafından kendisine fahri doktora ünvanı verildi. 1939'da Nobel Edebiyat Ödülüne layık görüldü. Taşra kızı ve Mukaddes Sefalet kitapları Türkçeye çevrilmiştir.

Samuel Josef Agnon

Samuel Josef Agnon (İbranice שמואל יוסף עגנון Şemu'el Yozef Agnon; asıl adı Samuel Josef Czaczkes; d. 17 Temmuz 1888, Buczacz, Galiçya, Ukrayna - ö. 17 Şubat 1970, Rechowot, Tel Aviv) İsrailli yazar. Eserlerinde başta Polonya olmak üzere Filistin'e yerleşen Doğu Yahudilerinin yaşamlarından kesitler yansıttı. Başlıca eserleri "Kovulmuşlar", "Bir gecelik misafir", "Tılsım" ve "Sözlü" kabul edilir. İbranice yazan ilk yazar olarak 1966 yılında edebiyat dalında Nobel Ödülüne layık görüldü.

Yapıtları

* WeHaja heAkow leMischor Roman 1912
* Das Buch von den polnischen Juden Hikayeler 1916
* haNidach, Roman 1923
* Die Erzählung vom Toraschreiber Hikayeler 1923
* Hachnasat Kalla, Roman 1929/30
* In der Gemeinschaft der Frommen Hikayeler 1935
* Sippur Paschut Roman 1935
* Ore'ach Nata Lalun Roman 1939
* Sefer haMa'asim Hikayeler 1942
* Tmol Schilschom Roman 1945
* Schnei Talmidei Chachamim Schehaju beIreinu, Hikayeler 1951
* Tehilla, Hikayeler 1952
* Der Treueschwur Hikayeler 1965
* Im Herzen der Meere u.a. Erzählungen Hikayeler 1966
* Liebe und Trennung Hikayeler 1996
* Herrn Lublins Laden Roman, 1974
* Schira, Roman 1998

Armand Prudhommejohn SteinbeckAleksandr İsayeviç SoljenitsınClaude SimonFrans Eemil SillanpääSamuel Josef Agnon ~ Edebiyat Öğretmenim -Edebiyat Dersi